شرح دعای قنوت نماز عید فطر در کلام آیتالله خامنهای
شرح دعای قنوت نماز عید فطر در کلام آیتالله خامنهای
به گزارش خبرآنلاین، آیت الله خامنه
ای در شرح فرازهای دعای قنوت نماز عید فطر به ویژگی های این روز پرداخته
است. بخشی از سخنان ایشان را در ادامه می خوانید.
* * *
دعای قنوت نماز عید فطر:
اللَّهُمَّ أَنْتَ أَهْلُ الْکِبْرِیَاءِ وَ الْعَظَمَةِ وَ أَهْلُ الْجُودِ وَ الْجَبَرُوتِ وَ أَهْلُ الْعَفْوِ وَ الرَّحْمَةِ وَ أَهْلُ التَّقْوَى وَ الْمَغْفِرَةِ أَسْأَلُکَ بِحَقِّ هَذَا الْیَوْمِ الَّذِی جَعَلْتَهُ لِلْمُسْلِمِینَ عِیداً وَ لِمُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ ذُخْراً وَ شَرَفاً [وَ کَرَامَةً] وَ مَزِیداً أَنْ تُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تُدْخِلَنِی فِی کُلِّ خَیْرٍ أَدْخَلْتَ فِیهِ مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تُخْرِجَنِی مِنْ کُلِّ سُوءٍ أَخْرَجْتَ مِنْهُ مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّدٍ صَلَوَاتُکَ عَلَیْهِ وَ عَلَیْهِمْ أَجْمَعِینَ اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ خَیْرَ مَا سَأَلَکَ بِهِ عِبَادُکَ الصَّالِحُونَ وَ أَعُوذُ بِکَ مِمَّا اسْتَعَاذَ [مِنْ شَرِّ مَا اسْتَعَاذَ] مِنْهُ عِبَادُکَ الصَّالِحُونَ [الْمُخْلِصُونَ]
امام صادق(ع) فرمودند: اى خدا اى شایسته عظمت و بزرگی، و اى شایسته بخشش و قدرت، و ای لایق گذشت و رحمت، و ای سزاوار تقوی و آمرزش، از تو درخواست مىکنم به حق این روز که براى مسلمانان عید قرار دادى و براى محمد (ص) اندوخته و ارجمندی و زیادت [مقام] گردانیدى درخواست دارم که بر محمد (ص) و خاندانش درود فرستى و مرا در هر خوبی که محمد (ص) و خاندان محمد را داخل گردانیدى داخل سازى و از هر بدى که محمد (ص) و خاندان محمد را خارج ساختى مرا نیز خارج گردانى. درود های تو بر محمد(ص)و تمام خاندان او باد. اى خدا من از تو درخواست مىکنم بهترین چیزى را که بندگان نیکوکارت از تو درخواست کردند و پناه مىبرم به تو از آنچه بندگان درستکارت [مخلصت] به تو پناه بردند.
* روز عبادت و نزدیکی به خدا
خداى متعال، مراسم با
عظمت ماه رمضان را اینگونه مقرّر فرموده است که به آسانى و سادگى پایان
نپذیرد. در پایان این ماه - که ماه عبادت است - روزى را قرار داده است که
روز عید باشد، روز اجتماع باشد، روز بزرگى باشد؛ برادران مسلمان به هم
تهنیت بگویند؛ موفقیت هاى ماه رمضان را قدر بدانند؛ میان خود و خدا محاسبه
کنند؛ آنچه را که در این ماه شریف ذخیره آنها شده است، براى خودشان حفظ
کنند. آن روز، روز عید فطر است. لذا روز عید فطر هم اگرچه عید است؛ اما روز
عبادت و توسّل و تذکّر و تقرّب به خداست که با نماز شروع مىشود و با دعا و
توسّل و ذکر پایان مىپذیرد. این روز را قدر بدانید؛ ذخیره تقوا را مغتنم
بشمارید و عید فطر را بزرگ بدانید.
در قنوت نماز فطر، نُه مرتبه به خدا عرض می کنید: «اللّهم انى اسألک خیر
ما سألک منه عبادک الصّالحون؛ یعنى بهترین چیزى را که بندگان صالح خدا از
او طلب مىکنند، به ما عطا کن. «و اعوذ بک مما استعاذ منه عبادک
المخلصون»؛(۱) و از آنچه که بندگان مخلص خدا، به خدا پناه مىبرند، ما نیز
به خدا پناه مىبریم. آنچه که شما خواستهاید، رضاى خداست، تقرّب به خداست،
توفیق عمل براى خدا و توفیق عبودیّت الهى است. آنچه که شما از آن به خدا
پناه بردهاید، بندگى نفس است، بندگى هوى است، بندگى غیر خداست، شرک به
پروردگار است.
* عید فطر؛ عید کرامت، وحدت و آشتی کنان
در
دعاى قنوت نماز عید فطر مىخوانیم که: «اسألک بحقّ هذا الیوم الّذى جعلته
للمسلمین عیدا»؛ این روز را خداى متعال عید مسلمانان قرار داده است؛ یعنى
روزى که براى مسلمانان همواره خاطرهانگیز است: اجتماع مردم، آشنایى مردم
با یکدیگر و نو کردن روز و روزگار و روش زندگى. در دنبالهى این جمله
مىخوانیم که:
«و لمحمّد صلّى اللّه علیه و ءاله ذخرا و شرفا و کرامة و مزیدا»؛ خداوند
متعال عید سعید فطر را براى امت اسلام و براى پیامبر عظیمالشان مایهى
عزت و ذخر و شرف و کرامت قرار داد. این بسته به این است که ما مسلمان ها،
با این موقعیت ها و با این مناسبت ها چگونه رفتار کنیم. ملت هاى مسلمان می
توانند ماه رمضان را و عید فطر را وسیلهاى قرار بدهند براى عزت؛ نردبانى
قرار بدهند به سمت علوّ معنوى و مادى و عزت دنیا و آخرت. باید بیدار باشیم،
باید از این موقعیت ها استفاده کنیم. براى وجود مقدس نبى اکرم این عید یک
ذخیره است، وسیلهى شرف است، وسیلهى کرامت و ازدیاد مقام عالى متعالى آن
وجود مقدس است. کى این خصوصیات حاصل می شود؟ آن وقتى که این عید، عید
آشتىکنان دلهاى مسلمانان با یکدیگر باشد. هم در ابعاد ملى این حرف صادق
است، هم در ابعاد وسیع امت اسلامى این حرف صادق است..
* شکرگزاری نعمت های ماه رمضان
نماز
روز عید فطر به یک معنا شکرانهى نعمت الهى در ماه رمضان
است. شکرانهى این ولادت جدید است. در نماز عید فطر بارها
به خداوند عرض می کنیم: «ادخلنى فى کلّ خیر ادخلت فیه محمّدا و آل محمّد»؛
ما را به آن بهشت مصفاى ایمان و اخلاق و عمل که این برگزیدگان را در آن جا
دادى، وارد کن. «و اخرجنى من کلّ سوء اخرجت منه محمّدا و آل محمّد صلواتک
علیه و علیهم»؛ از آن دوزخ عمل ناشایست، اخلاق ناشایست،
عقیدهى ناشایست که این بزرگواران و عزیزان عالم خلقت را از
آن محفوظ و مصون نگاه داشتى، ما را خارج کن. این هدف بزرگ را براى خودمان
در روز عید فطر ترسیم می کنیم، آن را از خدا طلب میکنیم و خودِ ما هم البته
وظیفه داریم، تکلیف داریم که سعى کنیم، تلاش کنیم که در این صراط مستقیم
بمانیم.
* بازگشت به معنویت و حقیقت اسلام
این
روز، عید همهى مسلمانان و مایهى شرف اسلام و پیامبر اسلام و عزت اسلام و
ذخیرهاى تمام نشدنى در طول تاریخ است. با این چشم به عید سعید فطر نگاه
کنیم. امروز ملت اسلامىِ بزرگ ما به این ذخیره نیازمند است. از این ذخیره،
دو چیز باید مورد استفادهى مسلمانان قرار گیرد: اوّل، وحدت و نزدیکى
مسلمین است و دوم، توجّه به معنویت در دنیاى اسلام است. در دنیاى اسلام، هر
دو عامل تکاملبخش و پیشبرنده، مورد خدشه قرار گرفته است.
امروز وحدت مسلمانان با ایجاد تفرقههاى مذهبى، فرقهاى، نژادى، ناسیونالیسم هاى گوناگون، قومیت هاى مختلف و شعارهاى انحرافى، مخدوش شده است. مسلمانان بر فراز همهى شعارهاى خود - چه شعار قومیت، چه شعار مذاهب اختصاصى خودشان، چه شعارهاى مربوط به سیاست هاى خودشان - باید شعار وحدت و یکپارچگى امت اسلامى را قرار دهند. نقطهى دوم هم معنویت است. استعمارگرانى که آمدند سرمایههاى ما را - نفت ما را، استقلال ما را، عزت ما را، وحدت و یکپارچگى ما را - به دست چپاول و غارت سپردند، معنویت ما را هم به یغما بردند و در دنیاى اسلامى، مادیت خودشان را به صورت فرهنگ هاى گوناگون و مبانى باطل گستراندند. امروز باید بازگشت به معنویت اسلام، به حقیقت اسلام و روحانیت دین، شعار مسلمانان باشد. امروز مسلمانان به این احتیاج دارند.
* روشن کردن راه بشریت و خیر رسانیدن به همه جهان
خصوصیت
عید فطر و بعضى اعیاد دیگر اسلامى این است که مخصوص به مجموعهى خاصى از
جامعهى عظیم اسلامى نیست. حقیقتا ما مسلمین امروز باید به دنبال آن نقاطى
باشیم که همهى آحاد مسلمان را در شرق و غرب دنیاى اسلام، از هر ملیتى، با
هر نژادى، با هر زبانى و با هر فرهنگى، گرد محور توحید و کلمهى متعالى
اسلامى جمع کند. عید فطر از جملهى اینهاست. البته بعضى اعیاد دیگر هم این
خصوصیت را دارند. لذا در دعاى قنوت عید فطر - برحسب آنچه وارد شده است،
مستحب مىدانیم و مىخوانیم - عرض مىکنیم «الذّى جعلته للمسلمین عیدا»؛
خداى متعال این روز را براى مسلمین عید قرار داده است.
عید، یعنى سالگشتى که مایهى شادى و خشنودى است. چه چیزى براى امت اسلام مایهى خوشحالى است؟ نزدیک شدن به هدف هاى اسلامى. اسلام براى جامعه و امت اسلامى هم مثل فرد مسلمان اهدافى را تعریف و ترسیم کرده است. باید اعتراف کنیم که امروز دنیاى اسلامى متاسفانه از این هدف ها دور است. ما مسلمین عالم، ما امت اسلامى، با آنچه که اسلام براى امّت اسلامى مىخواهد و مىپسندد، فاصلهى زیادى داریم.
امت اسلامى باید امروز در دنیا به برکت اسلام آنچنان باشد که مثل مشعلى راه بشریت را روشن کند؛ مثل خورشیدى بر بشریت بتابد و به آنها خیر برساند؛ آنها را گرما ببخشد، آنها را نورانیّت ببخشد، به آنها حرکت ببخشد، به آنها حیات بدهد. آن جامعهى اسلامى که باید «لتکونوا شهداء على النّاس» باشد؛ آن جامعهى اسلامى که باید «یدعون الى الخیر» باشد؛ آن جامعهى اسلامى که باید پیشرو بشریت در همهى خیرات باشد، اینگونه است. آن جامعهى اسلامى که باید پرتوى از «وللَّه العزة و لرسوله و للمؤمنین» را داشته باشد، با وضع فعلى جهان اسلام و امت اسلامى فاصله دارد.
مدیریت دفتر زیارتی نیایش سیر
منبع= خبرآنلاین